Trynwâlden heeft een eigen zonnecentrale. Medio juni werden de laatste van 3500 zonnepanelen gelegd op het dak van Jelle Bijlsma BV in Gytsjerk en als alles volgens planning verloopt, kan medio juli de eerste stroom worden geleverd. Voor voorzitter Tseard van der Kooi van energiecoöperatie Trynergie is het belangrijk dat niet alleen het klimaat, maar ook de mienskip profiteert van deze groene energie.
Energiecoöperatie Trynergie komt voort uit Groenkerk, het burgerinitiatief voor een duurzame leefomgeving uit Oentsjerk. ‘Het energiegedeelte uit dit initiatief werd uitgebreid tot de hele Trynwâlden en zo raakte ik er als dorpsbelangbestuurder bij betrokken’, vertelt de voormalig veehouder uit Readtsjerk. Trynergie is met circa 200 leden één van de grotere energiecoöperaties in de provincie en houdt zich onder meer ook bezig met energiebesparing en verduurzaming van woningen.
De energie uit de nieuwe zonnecentrale wordt geleverd aan Energie VanOns. Trynergie werft klanten voor deze leverancier van lokale energie, waar ze via de koepelorganisatie Us Koöperaasje ook bij zijn aangesloten. Voor iedere klant die Trynergie levert, krijgt de energiecoöperatie een bedrag dat kan worden besteed in de regio. De leden van Trynergie geven hun bijdrage aan een aangesloten vereniging naar keuze uit de categorie cultuur, sport of welzijn.
‘Grote energieprojecten worden vaak uitgevoerd door projectontwikkelaars of buitenlandse energiebedrijven die er met de winst vandoor gaan. Wij houden de opbrengst liever in de regio, zodat we de leefbaarheid in de benen kunnen houden’, zegt Van der Kooi. Er is bewust gekozen voor een dak. ‘Grond die geschikt is voor voedselproductie moet je niet voor energieproductie gebruiken. Een zonnepark op een voormalige vuilstort of iets dergelijks kan wel, maar wij hadden het geluk dat Jelle Bijlsma BV een groot dak heeft en wilde meewerken.’
Op de loods van Jelle Bijlsma BV lagen al 500 panelen voor eigen gebruik. Hier zijn nu 3500 panelen voor TrynwâldenOpgewekt – de BV die door de energiecoöperatie voor de exploitatie van de zonnecentrale is opgericht – bijgekomen. Daarvoor moest de loods wel worden verstevigd. Ook werd er een nieuw transformatorhuisje bij de loods geplaatst en nieuwe kabels gelegd.
Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad voordat de eerste stroom kan worden geleverd. ‘Het kost veel tijd’, zegt Van der Kooi. ‘Je hebt te maken met financiering, juridische zaken, vergunningen, noem maar op. Dat moet allemaal op elkaar worden afgestemd. We hebben vaak bij de notaris gezeten om alles zo goed mogelijk te regelen. Dan is het goed dat je iemand in het bestuur hebt die ervaring heeft met het leiden van projecten. En we hebben veel kennis kunnen halen bij en ondersteuning gekregen van de Energiewerkplaats. Want kennis van zaken is erg belangrijk en dat heb je als vrijwillig bestuurder niet genoeg. Ik heb verstand van koeien en minder van zonneparken.’
Een lange adem is erg belangrijk bij een dergelijk project, weet Van der Kooi nu. ‘Als vrijwilliger verzand je soms in de bureaucratie van de overheid. Daar moet je tegen kunnen. En we hebben ook wel tegenvallers gehad. Bijvoorbeeld dat het dak moest worden versterkt voordat de zonnepanelen konden worden gelegd. Dat waren extra kosten en dat betekende dat we de financiële haalbaarheid opnieuw moesten bekijken.’
Belangrijk is volgens de voorzitter ook dat je als bestuur goed kunt samenwerken. ‘Je moet elkaar aanvullen en enthousiast houden. Een mix van idealisten en realisten, dat is het beste.’ Bij welk groep hoort hij zelf? ‘Ik ben een realist, maar ook gedreven in het realiseren van goede dingen. Ik wil een bijdrage leveren in het keren van het klimaatprobleem. Dus een realist met idealen’, constateert hij.
Sybrand Frietema de Vries (coördinator bij Energiewerkplaats Frylân) vult aan:
“De energiecoöperatie Trynergie laat zien dat de coöperatieve beweging in Fryslân volwassen begint te worden. Geslaagde grote zonnestroomprojecten zijn geen toevalstreffers meer zijn maar het resultaat van volharding en hard werken. Het prima voorbeeld dat Trynergie hier neerzet kan weer gebruikt worden door andere gemeenschappen in Fryslân. De uitdagingen op het gebied van de energietransitie die veel dorpen en wijken de komende jaren zullen ervaren zijn groot en breed. De kennis en ervaring die in projecten als deze wordt opgedaan moet als leidraad kunnen worden ingezet.
De Energiewerkplaats feliciteert het bestuur en de leden van Trynergie die de schouders onder dit project hebben gestopt; natuurlijk zijn wij ook trots dat we aan zo’n mooi Mienskipsproject een bijdrage hebben kunnen leveren.
Tekst: Ida Hylkema
Foto: Medewerkers van ASN Installaties leggen de laatste panelen op het dak. (Foto: ASN Installaties)
Interview via 
